Hộ gia đình và doanh nghiệp do phụ nữ lãnh đạo bị thiệt hại nặng hơn bởi dịch Covid-19

Tại Việt Nam, nếu như tỷ lệ nghèo quốc gia trước đại dịch ước khoảng 4,6% thì vào tháng 4 có thể đã tăng lên tới 26,7% và giảm xuống còn 15,8% vào tháng 5-2020. Nhóm hộ gia đình có nữ chủ hộ (đối với nhóm hộ có lao động phi chính thức và hộ dân tộc thiểu số) có mức phục hồi thấp nhất. 

Đại dịch Covid-19 đã làm giảm đáng kể doanh thu của cả hộ kinh doanh và doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ và vừa (gọi tắt là DNVNSN), buộc hầu hết các DNVNSN phải cắt giảm hoạt động kinh doanh, giảm số lượng người lao động, do sự sụt giảm nghiêm trọng về nhu cầu đầu ra và những gián đoạn trong cung ứng đầu vào.

Đây là nhận định khái quát được nêu trong Báo cáo đánh giá “Tác động kinh tế xã hội của đại dịch Covid-19 đối với hộ gia đình và doanh nghiệp dễ bị tổn thương ở Việt Nam - Phân tích có tính tới yếu tố giới” được trình bày tại Hội thảo: “Dịch Covid-19: Ảnh hưởng và triển vọng phục hồi kinh tế của Việt Nam”, tổ chức ở Hà Nội sáng 23-7.

Theo Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế - xã hội quốc gia (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), đại dịch Covid-19 đã gây ra những ảnh hưởng tiêu cực, nhanh và mạnh tới kinh tế thế giới và Việt Nam; nguy cơ suy thoái lớn nhất trong nhiều thập kỷ, tăng trưởng sụt giảm nghiêm trọng hơn cả thời kỳ khủng hoảng tài chính 2008-2009.

Hoạt động kinh tế bị dừng đột ngột; thương mại và đầu tư suy giảm; thị trường tài chính thế giới bất ổn; nhiều xu hướng mới về kinh tế, địa chính trị thế giới cũng được hình thành và dự báo sẽ trở thành xu hướng chủ đạo trong thời gian tới, đặc biệt là xu hướng tái định hình chuỗi cung ứng toàn cầu. Việc kiểm soát dịch trên toàn thế giới vẫn khó khăn, nhiều nước đối mặt với nguy cơ dịch bùng phát trở lại do mở cửa nền kinh tế quá sớm.

Tại Việt Nam, nếu như tỷ lệ nghèo quốc gia trước đại dịch ước khoảng 4,6% thì vào tháng 4 có thể đã tăng lên tới 26,7% và giảm xuống còn 15,8% vào tháng 5-2020. Như vậy, tỷ lệ nghèo tạm thời đã giảm đáng kể vào tháng 5, với thu nhập trung bình đạt 51% mức của tháng 12-2019 (so với chỉ 30% vào tháng 4).

Nhóm hộ gia đình có nữ chủ hộ (đối với nhóm hộ có lao động phi chính thức và hộ dân tộc thiểu số) có mức phục hồi thấp nhất. Các DNVNSN do nữ lãnh đạo bị giảm doanh thu nhiều hơn DNVNSN do nam giới lãnh đạo (vào tháng 4-2020, doanh thu DNVNSN do nữ lãnh đạo chỉ bằng 17% của tháng 12-2019 so với mức 24% của đơn vị do nam giới lãnh đạo).

Đáng lưu ý, trách nhiệm xã hội và sự gắn kết mạnh mẽ đã khiến các DNVNSN do phụ nữ lãnh đạo có xu hướng giữ chân người lao động nhiều hơn, đặc biệt là lao động nữ.

Theo ông Lưu Quang Khánh, Giám đốc Trung tâm Thông tin và Dự báo Kinh tế - xã hội quốc gia, dư địa tăng trưởng của nền kinh tế trong 6 tháng cuối năm bị thu hẹp đáng kể. Điểm mấu chốt trong ngắn hạn là cần lấy tốc độ thực hiện chính sách làm phương châm hàng đầu để sớm đưa nền kinh tế vào ổn định và tiếp tục phát triển. Về dài hạn, cần phải có những giải pháp “trên mức bình thường” để thích hợp với trạng thái bình thường mới của nền kinh tế.

Cuộc khảo sát đã lấy mẫu có chủ đích với hơn 900 hộ gia đình dễ bị tổn thương và hơn 900 đơn vị sản xuất kinh doanh dễ bị tổn thương (bao gồm hộ kinh doanh và doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ và vừa) tại 58 trên tổng số 63 tỉnh thành trên khắp Việt Nam.

ANH PHƯƠNG; SGGPO  Thứ Năm, 23/7/2020 14:19