Oscar 2018 – Một Oscar tôn vinh nữ quyền

Danh sách đề cử Oscar lần thứ 90 – Giải thưởng danh giá mà bất cứ diễn viên nào cũng muốn được xướng tên – gây ấn tượng bởi tên tuổi của những người phụ nữ tài năng.

Sau khi những đề cử Oscar lần thứ 90 chính thức được công bố, bộ phim The Shape of Water nhanh chóng trở thành đề tài được bàn luận nhiều nhất với 13 đề cử. Người hâm mộ điện ảnh nhanh chóng chỉ ra những điểm nhấn thú vị của danh sách đề cử năm nay; như việc Christopher Nolan lần đầu được đề cử “Đạo diễn xuất sắc nhất”, hay phim kinh dị kinh phí thấp Get Out bất ngờ nằm trong danh sách đề cử “Phim xuất sắc nhất”. Nhưng nếu nhìn vào bức tranh tổng thể của Oscar 2018, có thể nói đây là năm Oscar tôn vinh nữ quyền.

Nội dung chính của The Shape of Water xoay quanh tình yêu của một nữ lao công (Sally Hawkins) với một thủy quái trong phòng thí nghiệm. Cô được hỗ trợ bởi một người phụ nữ khác (Octavia Spencer). Một bộ phim cũng được đề cử “Phim xuất sắc nhất” là The Post đề cao nữ nhà báo Katharine Graham (Meryl Streep) và quyết định của bà khi đưa các tài liệu mật về sự liên quan của chính phủ Mỹ tới cuộc chiến tranh Việt Nam ra ánh sáng. Bên cạnh đó, phim Lady Bird lấy nhân vật chính là một cô gái trẻ, tập trung không ít thời lượng vào mối quan hệ giữa mẹ và con gái.

Nữ diễn viên Sally Hawkins trong phim “The Shape of Water

Song nổi bật hơn cả về “Nữ quyền” phải là Three Billboards Outside Ebbing, Missouri. Bộ phim của đạo diễn Martin McDonagh kể về một người mẹ (Frances McDormand) có con gái bị hãm hiếp và giết hại dã man. Sau nhiều tháng bị nhà chức trách ngó lơ, bà quyết định thuê ba tấm biển quảng cáo lớn để lên án cảnh sát trưởng và đề nghị tìm cho ra kẻ thủ ác…

Nữ quay phim Rachel Morison của “Mudbound”

Nội dung phim đề cao sự mạnh mẽ của người mẹ và đặc biệt là kêu gọi trừng trị kẻ xâm hại tình dục. Tại Hollywood thời gian gần đây, chủ đề quấy rối tình dục đang là vấn đề nhạy cảm sau scandal của nhà sản xuất quyền lực Harvey Weinstein hay ngôi sao Kevin Spacey. Three Billboards Outside Ebbing, Missouri là một tác phẩm chất lượng, vừa có giá trị nhân văn, vừa đề cao nữ quyền nên không khó hiểu lý do khiến bộ phim được giới chuyên môn đánh giá cao về khả năng nhận giải. Trước đó tại giải Quả Cầu Vàng và SAG, Three Billboards Outside Ebbing, Missouri đều càn quét các hạng mục quan trọng và giúp bộ phim trở thành ứng cử viên sáng giá hàng đầu tại Oscar 2018, bên cạnh The Shape of Water.

Phim “The Post” được đề cử giải Phim xuất sắc nhất

“Nữ quyền” không chỉ được thể hiện qua nội dung các bộ phim được đề cử “Phim xuất sắc nhất” mà còn qua các hạng mục được đề cử khác. Nữ đạo diễn Greta Gerwig của Lady Bird trở thành người phụ nữ thứ năm trong lịch sử được đề cử Oscar “Đạo diễn xuất sắc nhất”. Nhà làm phim 34 tuổi này tỏ ra hạnh phúc và ngỡ ngàng khi được tờ New York Times liên hệ: “Tôi đang ở giữa hai cảm xúc: khóc-cười. Viện Hàn lâm đã thừa nhận một thế hệ những nhà làm phim, diễn viên, người kể chuyện… mới theo một cách tuyệt vời”.

Trước Gerwig, chỉ có bốn đạo diễn nữ khác là Lina Wertmüller (Seven Beauties – 1976), Jane Campion (The Piano – 1993), Sofia Coppola (Lost in Translation – 2003); và Kathryn Bigelow (The Hurt Locker – 2009) từng được đề cử Oscar. Lady Bird cũng là phim thứ 13 do đạo diễn nữ thực hiện được đề cử Oscar “Phim xuất sắc nhất”. Trong số này, Kathryn Bigelow là người thành công hơn cả khi trở thành nhà làm phim nữ duy nhất trong lịch sử từng giành Oscar “Đạo diễn xuất sắc nhất’, trong khi tác phẩm chiến tranh The Hurt Locker nhận giải “Phim xuất sắc nhất”.

Một thống kê cho thấy rằng bên cạnh các đề cử tại những hạng mục diễn xuất vốn có phân định giới tính và số lượng từ đầu, Oscar 2018 có số đề cử kỷ lục dành cho phái nữ: 40. Có những đề cử trong các lĩnh vực vốn có truyền thống bị thống trị bởi nam giới như biên tập phim hay quay phim. Ví dụ tiêu biểu là Rachel Morrison của Mudbound trở thành nữ quay phim đầu tiên được đề cử Oscar. Những cái tên đáng chú ý khác có thể kể ra như Mary H. Ellis (Baby Driver) là người phụ nữ thứ sáu được đề cử Oscar “Hòa âm xuất sắc nhất”, hay Tatiana S. Riegel (I, Tonya) lần đầu được đề cử Oscar cho “Biên tập phim xuất sắc nhất”.

Nữ diễn viên Frances Mcdormand

Những phong trào kêu gọi bình đẳng giới, lên án nạn xâm hại phụ nữ như “Me Too” hay “Time’s Up” thời gian gần đây được cho là ảnh hưởng tới phiếu bầu của các thành viên Viện Hàn lâm. Nhưng không thể phủ nhận các đề cử Oscar dành cho phái nữ năm nay hoàn toàn xứng đáng. Nhìn rộng hơn, có thể thấy các tác phẩm đề cao phái đẹp như Beauty and the Beast hay Wonder Woman đã tạo ra cơn sốt phòng vé như thế nào trong năm 2017.

Nữ sản xuất Greta Gerwig

Dù hiện tại Hollywood vẫn được cho là nằm trong tay những ông trùm quyền lực và đại diện phái nữ trong số thành viên Viện Hàn lâm vẫn còn lép vế so với phái nam (chỉ chiếm 28%) song ít nhất, Oscar 2018 cho thấy cán cân đang dần trở nên cân bằng hơn. Hiện các ứng cử viên như Three Billboards Outside Ebbing, Missouri (Phim xuất sắc nhất), Gary Oldman (Nam diễn viên chính), Frances McDormand (Nữ diễn viên chính), Sam Rockwell (Nam diễn viên phụ) và Allison Janney (Nữ diễn viên phụ) tỏ ra nổi trội hơn nhiều so với phần còn lại.

Trước tình hình này, có lẽ nhiều người không trông đợi vào các bất ngờ ở Oscar mà sẽ chờ xem những bài phát biểu giàu sức truyền cảm như của “Nữ hoàng truyền hình” Oprah Winfrey tại lễ trao giải Quả Cầu Vàng vừa qua.