88 tuổi đoạt Giải Nobel Văn học

Nữ nhà văn 88 tuổi người Anh Doris Lessing, ngày 11/10/2007 đã đoạt giải Nobel Văn chương vì những lao động không mệt mỏi của bà trong việc cổ vũ cho chủ nghĩa nam nữ bình quyền suốt 5 thập kỷ qua.

Nữ nhà văn Doris Lessing

Tầm nhìn xa

Viện Hàn lâm khoa học Hoàng gia Thuỵ Điển ca ngợi bà Lessing là "nhà văn viết sử thi về trải nghiệm nhân sinh của người phụ nữ. Bằng chủ nghĩa hoài nghi, chất lửa và sức mạnh thấu thị, bà đã nghiên cứu kỹ lưỡng một nền văn minh bị chia cắt".

Đây không phải là lần đầu tiên bà Lessing được nhận một giải thưởng văn chương quốc tế. Nhưng việc Viện Hàn lâm khoa học Hoàng gia Thuỵ Điển công bố tên bà khiến tất cả giới quan sát đều bất ngờ. Trước đó, mọi dự đoán đều dành cho nhà văn Mỹ Philip Roth và nhà văn Israel Amos Oz.

Chính bà Lessing cũng không ngờ mình đoạt giải Nobel Văn học. Vào lúc người ta xướng danh người trúng giải, bà đang ở ngoài chợ. Khi mọi người gọi điện tới chúc mừng, họ chỉ gặp người phụ tá tên là Jonathan Clowes. "Chúng tôi rất vui mừng. Bà Lessing hoàn toàn xứng đáng", Clowes nói.

Năm 1950, Lessing ra mắt tác phẩm đầu tiên, mang tên "The Grass Is Singing" (Cỏ hát). Sau đó, nhiều tác phẩm khác lần lượt ra đời, trong đó có loạt bán tự thuật "Children Of Violence" (Trẻ em của bạo lực). Nhiều tác phẩm được cho là có giá trị của Lessing gồm "The Summer Before Dark" - 1973 (Mùa hạ trước bóng tối); "The Fifth Child" - 1988 (Đứa con thứ năm).

Năm 1962, Lessing xuất bản "Golden Notebook" (Cuốn sổ tay vàng) - tác phẩm được cho là bước đột phá trong sự nghiệp của bà. Sau khi cuốn sách ra đời, nhà văn Lessing được coi là biểu tượng bênh vực bình quyền cho phụ nữ. Cho đến tận bây giờ, Lessing vẫn từ chối danh hiệu này. Bà cho biết, các tác phẩm của mình không đóng vai trò chính trị trực tiếp nào. Nhưng thực tế là, những chỉ trích của bà đối với chủ nghĩa apartheid ở Nam Phi đã khiến bà bị cấm vào nước này trong nhiều năm, từ 1956 đến 1995.

Bỏ học năm 13 tuổi

Điều đáng ngạc nhiên là, bà Lessing không theo học một trường lớp chính quy nào. Năm 13 tuổi, bà đã rời ghế nhà trường để sau đó lao vào viết tiểu thuyết khám phá mối quan hệ giữa giới tính và chủng tộc.

Sáng tác của bà có thể chia làm ba giai đoạn. Từ 1944 - 1956: Bà tập trung viết về các vấn đề xã hội theo quan điểm cấp tiến do ảnh hưởng của chủ nghĩa cộng sản (bà Lessing từng là đảng viên Đảng Cộng sản Anh). Từ 1956 - 1969, chủ đề chính của bà là tâm lý con người. Sau này, bà viết nhiều tác phẩm khoa học viễn tưởng.

Tuy bố mẹ là người Anh, nhưng bà Lessing được sinh ra tại Iran và trưởng thành tại Zimbabwe. Bà có cuộc sống riêng không mấy thuận lợi. Năm 1939, bà kết hôn với Frank Wisdom và có hai con. Năm 1943 bà ly hôn và lấy một nhà hoạt động chính trị người Đức là Gottfried Lessing.

Đến năm 1949, bà lại li hôn và sang Anh cùng con trai sống ở ngoại ô London. Bà là một trong những người già nhất có trang web riêng ở trong mạng xã hội MySpace.

Lessing là nhà văn Anh thứ hai đoạt giải Nobel trong vòng 3 năm qua. Năm 2005, nhà văn Anh Harold Pinter đã vinh dự nhận giải này. Bà Lessing là phụ nữ thứ 11 đoạt Nobel Văn chương từ khi giải này được thành lập năm 1901.

Trước giải thưởng Nobel, Lessing từng được trao giải thưởng Somerset Maugham Award (1954), giải Médicis dành cho tác phẩm nước ngoài (1976), giải thưởng Prince of Asturias của Tây Ban Nha (2001).