TUYỂN TẬP GIỚI VÀ XÃ HỘI Số 2

Tuyển tập Giới và Xã hội số 2 của Đại học Hoa Sen xin gửi đến bạn đọc gần xa những thành quả nghiên cứu và truyền thông về các vấn đề giới mà Trung tâm Nghiên cứu Giới và Xã hội đã thực hiện từ năm 2012 đến 2014. 

Tuyển tập gồm bốn phần: các bài nghiên cứu, tường thuật hội thảo, điểm sách và ý kiến của độc giả. Phần quan trọng nhất của tuyển tập là 12  bài nghiên cứu được sắp xếp theo ba chủ đề:

-  Những gương mặt nữ quyền;

-  Nghiên cứu phụ nữ: một góc nhìn lịch sử;

-  Giới và phát triển: những vấn đề đương đại.

Những tư tưởng tiến bộ, bênh vực cho việc nâng cao địa vị người phụ nữ của nhà cách mạng  Phan Bội Châu “Ông già Bến Ngự”, qua ngòi bút phân tích sắc sảo của nhà nghiên cứu lịch sử nữ quyền Bùi Trân Phượng, sẽ đem lại cho độc giả những phát hiện thú vị về những góc khuất, những phần suy nghĩ và di cảo về nữ quyền không kém phần cách mạng của nhà chí sĩ yêu nước. Sống cùng thời với Phan Bội ở bên trời Âu là nhà khoa học Irène Joliot- Curie, con gái của Marie Curie, đoạt giải Nobel Hóa học năm 1935 cùng với chồng là Frédéric Joliot, được nhà nghiên cứu lịch sử Louis-Pascal Jacquemond phác họa lại quá trình dấn thân cho nữ quyền của một nhà khoa học. Tác giả Trần Phượng Linh, một giảng viên trẻ quan tâm đến văn học nữ quyền đã chọn giới thiệu ba gương mặt nữ quyền nổi tiếng khác là Virginia Woolf, Simone de Beauvoir và Pierre Bourdieu trong một bài tham luận hội thảo.

Tìm hiểu lịch sử phụ nữ qua cách tiếp cận các nhân chứng và lời chứng của những người trong cuộc là một hướng nghiên cứu mà nhóm nghiên cứu của Trung tâm nghiên cứu Gới và Xã hội mong muốn thể nghiệm và phát triển. Hồi ức của các Bà Mẹ Việt Nam anh hùng ghi lại  các cuộc trò chuyện với 16 Bà Mẹ Việt Nam anh hùng đang sống tại thành phố Hồ Chí Minh. Đã từng đau khổ nhiều trong chiến tranh, lòng yêu hòa bình là nét nổi bật trong suy nghĩ và tình cảm của các bà mẹ Việt Nam anh hùng trong thời hậu chiến.

Hai bài về nền giáo dục Pháp Việt và giáo dục nữ sinh từ sau 1945 trình bày một góc nhìn lịch sử về vai trò của nền giáo dục Pháp Việt trong quá trình hình thành những thế hệ nữ trí thức đầu tiên của Việt Nam. Với việc thành lập hệ thống trường Pháp–Việt, lần đầu tiên nữ giới Việt Nam được chính thức đi học, thành đạt và tham gia vào các hoạt động trí thức của xã hội. Lòng tự tin của các thế hệ nữ trí thức đầu tiên này đã được tăng cường với những nhận thức bước đầu về vị trí vai trò quan trọng của phụ nữ trong xã hội.

Sáu bài trong chủ đề “Giới và phát triển: Những vấn đề đương đại” là các tham luận trong hội thảo về giới do Trung tâm nghiên cứu Giới và Xã hội tổ chức ngày 28 tháng 8 năm 2014, đề cập đến những nội dung đang được các nhà nghiên cứu quan tâm.

Nghiên cứu chiều kích giới trong biến đổi khí hậu là một điều cần thiết, nhất là đối với Việt Nam.

Giáo sư Lê Thi trong bài “Tìm hiểu việc xây dựng mô hình tăng trưởng kinh tế toàn cầu dựa vào phụ nữ của Diễn đàn Davos và những kiến nghị tăng thời gian nghỉ thai sản, nâng tuổi về hưu của lao động nữ Việt Nam” đã có những phân tích sâu sắc và toàn diện về một vấn đề tranh luận đã kéo dài nhiều năm, đó là chênh lệch tuổi hưu của nam và nữ lao động.

Tác giả Trần Thị Minh Đức trong bài “Định kiến và áp lực xã hội đối với nữ trí thức” đã phân tích những rào cản đối với sự thăng tiến của nữ trí thức mà nguyên nhân là những định kiến của xã hội và của nam giới.

Trong bài “Vai trò phụ nữ ven đô trong quá trình đô thị hóa tại Thành phố Hồ Chí Minh” tác giả Ngô Thị Thu Trang đã trình bày những phát hiện về sự biến đổi của vai trò người phụ nữ nông thôn trong quá trình di cư và định cư tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Đôi dòng giới thiệu trên đây mong góp phần gợi sự quan tâm khám phá của bạn đọc đối với tuyển tập và gửi gắm niềm hy vọng bạn đọc sẽ tiếp nhận các nội dung của tuyển tập với lòng khoan dung và thiện cảm đối với tấc lòng tha thiết với sự nghiệp bình đẳng giới của tập thể các tác giả.