Website Hội Nữ trí thức Tp. HCM

Cuộc đời của ba nữ tác gia tiểu thuyết nhà Bronte

Tác phẩm "Jane Eyre" của Charlotte và "Đồi gió hú" của Emily được coi là những tác phẩm văn học kinh điển, trong khi tác phẩm "Người tá điền đồi Wildfell" của Anne lúc đương thời lại là cuốn sách bán rất chạy. Và dù chỉ xuất hiện trong một quãng thời gian ngắn ngủi song ba chị em nhà Bronte đã làm thay đổi bộ mặt của văn học thế giới.

Chân dung 3 chị em nhà Bronte: Charlotte - Emily - Anne (Nguồn: thethaovanhoa)

Được biết đến là những nữ văn sỹ nổi tiếng nhất thế kỷ 19, song ít ai biết rằng ba chị em nhà Bronte từng sống trong một ngôi nhà biệt lập ở làng Thornton xa xôi hẻo lánh. Ngôi nhà luôn chìm trong khung cảnh thê lương, buồn tẻ, mặt trước nhìn ra nghĩa trang của xứ đạo và lưng dựa vào một ngọn đồi trọc lộng gió, xa hơn là những dải đồng hoang, đầm lầy tiêu điều hiu hắt của miền Bắc nước Anh mà người đọc sẽ cảm nhận rất rõ khi tiếp cận với tác phẩm Đồi gió hú. Tại đây họ sống gần trọn cuộc đời ngắn ngủi của mình. Emily mất ở tuổi ba mươi (năm 1848), cô em gái Anne mất một năm sau đó, và người chị gái Charlotte cũng ra đi ở tuổi ba mươi tám (năm 1954).

Mồ côi mẹ khi còn ở tuổi đầu đời, cha lại gánh vác trách nhiệm Mục sư cai quản giáo xứ khu Yorkshire thuộc vùng Haworth, nên các anh chị em trong gia đình thường phải tự chăm sóc nhau từ tấm bé, và rất ít khi họ đi ra khỏi làng Haworth, trừ những năm tháng vừa đi học, vừa đi làm gia sư. Chính hoàn cảnh sống đó đã tạo nên tính cách hướng nội của ba chị em, họ thường ẩn náu trong những trang sách và bay bổng, thả sức trong thế giới tưởng tượng với những sáng tạo sống động các tuyến nhân vật đan xen nhau, và càng lớn thì trí tưởng tượng của họ càng phức tạp. Charlotte đóng vai trò chủ xướng tạo nên một vương quốc Angrya có những cư dân ứng xử với nhau theo những rung động và cảm xúc cuồng bạo. Khi Charlotte đi học xa, Emily và cô em gái Anne lại tạo nên một vương quốc còn khác lạ, hoang vu, bí ẩn hơn, gọi là xứ sở của những người Gondon, ở đó cư dân nói bằng những lời thơ trữ tình. Và rồi hai thế giới hư cấu đó kết hợp lại đã cho ra kết quả là một cuốn sách với tựa đề “Thơ của Currer, Ellis và Action Bell” xuất bản năm 1846. Vào cái thời mà người ta khó chấp nhận hiện tượng nữ tác giả, ba chị em đã phải cải thành tên nam giới nhưng vẫn giữ chữ cái đầu của tên mỗi người.

Tiếp đến năm 1847, là năm thành công của cả ba chị em nhà Brotte; Jane Eyre, Đồi gió hú và Agnes Grey đều được xuất bản. Trước đó, cả 3 tác phẩm đều bị gửi trả lại rất nhiều lần, cho đến khi có ông chủ 23 tuổi - Geogre Smith ở London đã mạo hiểm xuất bản. Chính ông cũng không ngờ rằng ông đã góp phần làm cho các tác phẩm chói sáng vì được giới thiệu rộng rãi ra công chúng.

Jane Eyre nhanh chóng trở thành tác phẩm bán chạy nhất, thu được nhiều lời khen ngợi từ cả hai phía nhà phê bình và độc giả. Với Đồi gió hú, tuy vẫn đạt được thành công về mặt doanh thu, nhưng tác phẩm gặp phải nhiều phản ứng dữ dội. Các nhà phê bình khen ngợi trí tưởng tượng sống động và chi tiết, cũng như cách kể tự sự quyến rũ người đọc theo hành trình nhân vật, nhưng hành động bạo lực của các nhân vật trong tác phẩm gây khó chịu, khiến các nhà phê bình tin rằng tác phẩm “rõ ràng là sản phẩm của tâm trí một người đàn ông thô bạo”.

Không đành lòng để cho tên của mình chìm vào vô danh, Charlotte và Anne đã đến tận nhà riêng của Tổng biên tập Nhà xuất bản và tự giới thiệu mình với tư cách là những tác giả độc lập. Vị Tổng biên tập đã rất bất ngờ khi nhìn thấy hai cô gái nhà quê ăn mặc đơn giản, run rẩy và xấu hổ đứng trước cửa nhà mình cùng với một tập thư mà Nhà xuất bản của ông đã gửi cho Ellis, Currer và Acton Bell. Ngay lập tức danh tính của ba chị em nhanh chóng được công bố với độc giả. Quyết định đó của họ đã làm thay đổi quan điểm của các nhà nghiên cứu và phê bình, họ đã kịp nhận ra giá trị trong những tác phẩm của các nhà văn nữ; ghi nhận và đánh giá cao tài năng của của ba chị em trước khi họ qua đời.

Ngay lúc đang trên đỉnh cao của thành công, thì Emily qua đời vì bệnh lao phổi do phải tập trung quá sức lực để chăm sóc người anh trai Branwell, nhưng 6 tháng sau Branwell cũng mất do sức khỏe ngày càng yếu vì nhiều năm lạm dụng rượu và ăn chơi không ngừng nghỉ. Chính cuộc đời xuống dốc thê thảm của Branwell là hình mẫu để Anne tạo nên nhân vật người chồng trong “Người tá điền vùng Wildfell” – tác phẩm đầu tiên được ghi nhận công khai đấu tranh cho nữ quyền.

Đi qua hai thế kỷ (168 năm), cho đến nay văn đàn thế giới vẫn còn nhắc tới Emily với tiểu thuyết “Đồi gió hú”; Charlotte với “Jane Eyre”; và Anne với “Người tá điền đồi Wildfell”. Trong đó Đồi gió hú được so sánh như viên kim cương trong kho tàng văn học Anh. Và hầu hết các cuốn từ điển danh nhân đều có tên tuổi, cuộc đời, sự nghiệp của ba chị em Bronte tài hoa, bạc mệnh. Vì lẽ đó, cuộc đời của họ luôn là niềm cảm hứng, lay động trái tim các đạo diễn, nhà biên kịch.

Tượng 3 chị em trong khu Bảo tàng Bronte – cũng chính là ngôi nhà của gia đình Bronte.

Năm 2002, cuộc sống ảm đạm tại khu đầm hoang Yorkshire của tác giả cuốn tiểu thuyết "Jane Eyre" đã được nhà biên kịch Joy Gregory đưa lên sân khấu. Vở kịch giúp người xem hình dung ra quá trình vật lộn với những mất mát của ba chị em Bronte để khẳng định vị thế phụ nữ trong nền văn học Anh. Từng diễn viên đọc lời dẫn trực tiếp trước khán giả. Bằng chất giọng sang trọng, Kim Wield giãi bày hoàn cảnh chính nhân vật cô đóng: “Charlotte (1814-1855) có hai chiếc váy, đều màu nâu. Hầu như cả cuộc đời, cô không đi đâu ngoài khu đầm hoang Yorkshire. Cuộc sống của nhà văn càng trở nên khó khăn khi phải chứng kiến lần lượt sự ra đi của những người thân. Cô chẳng có cơ hội nào ngoài sự lựa chọn: trở thành một người vợ; một nữ gia sư hoặc sống trong cảnh tối tăm, đến chết cũng chẳng được ai ngó ngàng tới”.

Vở kịch như một bài thơ phiêu bồng, đan xen hiện thực và những điều hư cấu. Nó kể lại hành trình từ thời thơ ấu của Charlotte đến khi cô trưởng thành, sự ra đời của tiểu thuyết Jane Eyre, và đóng góp của bà trong việc xúc tiến ra mắt tác phẩm Đồi gió hú của em gái Emily cùng hai cuốn tiểu thuyết về cuộc đời Anne. Những tác phẩm giá trị này là sự đáp trả ý nghĩa cho lời phát biểu của một nhà thơ Anh: “Văn học không phải việc của đàn bà”.

Năm 2006, Dự án làm phim “Bronte" trị giá 6 triệu bảng Anh đã được khởi quay vào tháng 10. Charlotte Bronte - chị cả, tác giả của Jane Eyre - do diễn viên Michelle Williams thủ vai. Cô em thứ Emily, tác giả Đồi gió hú, do Nathalie Press đảm nhận. Còn vai cô em út Anne, tác giả của Chủ nhân lâu đài Wildfell Hall do Emily Barclay đóng. Bộ phim tập trung khắc họa cuộc chiến đấu với dịch bệnh của gia đình nhà Bronte và những nỗ lực sáng tạo không ngừng của họ. Phim “Bronte" đã đem đến cho độc giả những hình ảnh chân thực về cuộc sống khắc nghiệt nhưng tràn đầy yêu thương của ba nữ văn sĩ nổi tiếng xứ Yorkshire thế kỷ 19.

“Chúng tôi lo sợ rằng, bộ phim này sẽ đem đến cảm giác quá buồn. Họ gặp quá nhiều bi kịch trong cuộc sống và đều qua đời khi còn rất trẻ. Nhưng với tôi, đây là câu chuyện về cuộc đấu tranh với cái chết để vươn lên sáng tạo của những con người nhà Bronte” - Angela Workman, đạo diễn, tác giả kịch bản bộ phim xúc động chia sẻ.

Và trong năm 2015, cuộc sống đầy khó khăn của ba chị em nhà văn Charlotte Bronte, Emily Bronte và Anne Bronte sẽ được kênh truyền hình BBC One chuyển tải đến khán giả qua bộ phim mang tựa đề "To Walk Invisible: The Bronte Sisters" của đạo diễn kiêm biên kịch Sally Wainwright.

Kéo dài 2 giờ đồng hồ, bộ phim được đánh giá là tác phẩm điện ảnh sẽ mang tới cho người xem góc nhìn độc đáo về cuộc sống của ba chị em nhà Bronte - những người đã tạo nên một gia đình văn chương nổi tiếng thế giới.

Nội dung phim chính là câu chuyện đặc biệt nói về bi kịch gia đình, niềm đam mê và quyết tâm đối đầu với mọi thành kiến để được ghi nhận trong xã hội Anh ở thế kỷ 19 - vốn chịu sự thống trị của chế độ nam quyền.

Phim phản ánh mối quan hệ yêu thương giữa các chị em nữ văn sỹ, cũng như về người cha đẻ của họ - vị Mục sư nghèo khó ở vùng nông thôn Ireland, song luôn thổi niềm đam mê văn học vào tâm hồn nhạy cảm của những cô con gái bé bỏng của ông.

Phim còn mô tả "mối quan hệ ngày càng khó khăn" của ba chị em Bronte với cậu anh trai duy nhất Branwell Bronte - người bị mắc chứng nghiện rượu và ma túy trong ba năm cuối đời sau khi trải qua một mối tình đầy bi kịch,...

Đại diện của BBC One, Charlotte Moore cho biết bộ phim sẽ đưa các tác giả của những cuốn tiểu thuyết kinh điển như "Jane Eyre," "Đồi gió hú" vào cuộc sống.