Chế độ ăn kiêng bằng thực phẩm sạch

Chế độ ăn kiêng bằng thực phẩm sạch (hay còn gọi là clean eating) là một khái niệm về chế độ ăn uống tránh thực phẩm đã qua tinh chế, chế biến sẵn và những thực phẩm có thành phần nhân tạo, chẳng hạn như chất bảo quản và phụ gia. Thay vào đó là việc chế biến đồ ăn và ăn các loại thực phẩm gần với dạng nguyên thủy nhất của chúng.

Tạp chí Y học Anh British Medical Journal dẫn ý kiến các chuyên gia cho rằng, mục đích của việc sử dụng thực phẩm sạch là để giúp cải thiện thể chất, từ đó tiếp cận những phương pháp ăn kiêng dễ dàng hơn. Tuy nhiên, clean eating cũng tồn tại một khía cạnh chưa tích cực khiến nhiều người lầm tưởng. 

Cụ thể, lầm tưởng đầu tiên là “clean eating” luôn luôn tốt cho tất cả mọi người. Sự thật là, nếu chỉ sử dụng thực phẩm sạch thôi thì đây chưa phải là cách tốt nhất cho sức khỏe của bạn. Một số người quá lo lắng với việc phải ăn sạch đến nỗi họ có thể tự “phạt” bản thân vì đã lỡ ăn loại thực phẩm nào đó mà theo họ là không sạch. Các chuyên gia y tế gọi đó là chứng rối loạn ăn uống lành mạnh. Đối với những trường hợp như vậy, việc đi gặp bác sĩ là điều cần thiết. Hầu hết các cách điều trị đều tập trung tiếp cận nhận thức hành vi, giúp người mắc chứng rối loạn này học cách nhận ra những suy nghĩ ám ảnh bên trong mình.

Lầm tưởng thứ hai là những thứ nằm ngoài thực đơn ăn sạch đều là thực phẩm bẩn.Sự thật là, việc thực phẩm có chứa chất phụ gia không đồng nghĩa với việc thực phẩm đó có hại cho sức khỏe. Một số người theo chế độ ăn sạch bỏ qua thực phẩm có chứa chất phụ gia, vì cho rằng chúng không ở trạng thái tự nhiên nhất, tươi nhất. Thực tế thì chất phụ gia cũng có cái lợi riêng của nó. Ví dụ, người ta bỏ thêm vitamin D vào sữa để giúp xương thêm chắc khỏe. 

Lầm tưởng thứ ba - clean eating là ăn uống tốt cho sức khỏe. Sự thật là thực phẩm sạch có lợi cho sức khỏe, nhưng thực phẩm có lợi cho sức khỏe chưa chắc là thực phẩm sạch (“sạch” ở đây theo khái niệm chúng ta đã bàn ở trên). Clean eating hiện nay như một xu hướng thể hiện sự khôn ngoan trong cách lựa chọn thực phẩm. Tuy nhiên, một chế độ ăn kiêng bằng thực phẩm sạch không hoàn toàn đồng nghĩa với chế độ ăn uống lành mạnh (tốt cho sức khỏe). Nhiều khuyến cáo dành cho chế độ ăn kiêng lành mạnh không hạn chế thực phẩm được chế biến sẵn hoặc đóng gói.

Theo nghiên cứu của Đại học Harvard (Mỹ), một bữa ăn lành mạnh sẽ bao gồm các yếu tố: Đa dạng các thể loại rau củ quả và không bao gồm đồ chiên, như khoai tây chiên; sử dụng các loại dầu tốt cho sức khỏe như dầu olive, dầu hướng dương, loại bỏ dầu chứa chất béo bão hòa và hydro - hóa (hydrogeneted oils), những loại dầu ăn chứa chất béo chuyển hóa; sử dụng những loại bánh mì làm từ hạt nguyên cám (bánh mì thô hoặc bánh mì nguyên cám), trà và cà phê không chứa đường, kiểm soát lượng đường nạp vào cơ thể hàng ngày kể cả trong sữa và các loại nước uống.

Tóm lại, một chế độ ăn kiêng lành mạnh không nhất thiết phải quá nghiêm khắc như chế độ ăn kiêng bằng thực phẩm sạch. Điều quan trọng ở đây chính là thái độ và hiểu biết của chúng ta đối với việc sử dụng thực phẩm sao cho có lợi cho sức khỏe.

Bác sĩ NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG (eDoctor - Dịch vụ khám sức khỏe qua mạng); SGGP - Thứ Bảy, 30/6/2018 08:44